موتور TU5 یکی از شناخته‌شده‌ترین و محبوب‌ترین موتورهای تولیدی گروه پژو-سیتروئن است که در ایران نیز به دلیل استفاده در خودروهایی نظیر پژو ۲۰۶، پژو ۲۰۷، پژو پارس TU5 و رانا، جایگاه ویژه‌ای دارد. عملکرد مناسب، توان خروجی قابل قبول و مصرف سوخت اقتصادی از مهم‌ترین دلایل موفقیت این موتور در بازار ایران به‌شمار می‌روند. در این مقاله، به بررسی جامع ویژگی‌های موتور TU5 و دلایل محبوبیت آن خواهیم پرداخت.
۱. تاریخچه و معرفی موتور TU5
موتورهای سری TU در دهه ۱۹۸۰ توسط پژو-سیتروئن توسعه یافتند. هدف از طراحی این سری، ارائه موتورهایی با مصرف سوخت پایین و راندمان بالا بود. موتور TU5 که در ابتدا با حجم ۱.۶ لیتر عرضه شد، به مرور زمان تکامل یافت و در مدل‌های مختلف خودروهای گروه پژو-سیتروئن مورد استفاده قرار گرفت.
در ایران، ورود این موتور به همراه پژو ۲۰۶ تیپ ۵ آغاز شد و به سرعت به دلیل قدرت مناسب و سازگاری با شرایط اقلیمی کشور مورد استقبال قرار گرفت. در ادامه، سایر محصولات ایران‌خودرو نیز به این موتور مجهز شدند.
۲. مشخصات فنی موتور TU5
- حجم موتور: ۱.۶ لیتر (حدود ۱۵۸۷ سی‌سی)
- تعداد سیلندر و سوپاپ: ۴ سیلندر خطی و ۱۶ سوپاپ
- سیستم سوخت‌رسانی: انژکتوری الکترونیکی
- توان خروجی: بسته به سال تولید و تغییرات ECU، توان خروجی در محدوده ۱۰۵ تا ۱۱۰ اسب بخار (در دور موتور حدود ۵۶۰۰ تا ۶۰۰۰) قرار دارد.
- گشتاور: بین ۱۴۲ تا ۱۴۷ نیوتن‌متر در دور موتور ۴۰۰۰ تا ۴۲۰۰
- نوع بلوک و سرسیلندر: بلوک آلومینیومی در برخی نسخه‌ها (برای کاهش وزن) و سرسیلندر آلومینیومی ۱۶ سوپاپ
این مقاله کاربردی را از دست ندهید: چه چیزهایی رنگ خودرو را از بین می‌برند
۳. مزایای موتور TU5
۳.۱. عملکرد و راندمان مناسب
موتور TU5 با ۱.۶ لیتر حجم، توان خروجی و گشتاور مناسبی ارائه می‌دهد. این موتور به خوبی از عهده تأمین نیروی لازم برای حرکت خودرو در مسافت‌های شهری و بزرگراهی برمی‌آید. شتاب قابل قبول و کشش مناسب در دورهای پایین و متوسط، از نقاط قوت این موتور است.
۳.۲. مصرف سوخت اقتصادی
یکی از اصلی‌ترین مزایای موتورهای سری TU، مصرف سوخت پایین آن‌ها است. سیستم انژکتوری الکترونیکی، کنترل دقیق سوخت و هوا را امکان‌پذیر می‌سازد و موجب بهبود راندمان احتراق می‌شود. ازاین‌رو، خودروهایی مجهز به TU5 معمولاً در رده خودروهای اقتصادی از نظر مصرف سوخت قرار می‌گیرند.
۳.۳. تعمیر و نگهداری آسان
به دلیل طراحی ماژولار و فراوانی قطعات، تعمیر و نگهداری موتور TU5 در ایران آسان و مقرون‌به‌صرفه است. وجود تعمیرکاران متخصص و در دسترس بودن لوازم یدکی در بازار، از هزینه‌های احتمالی نگهداری کاسته و طول عمر مفید موتور را افزایش می‌دهد.
۳.۴. توانایی تحمل شرایط مختلف اقلیمی
موتور TU5 در ایران و بسیاری از کشورها با آب‌وهوای گرم یا سرد مورد استفاده قرار گرفته و عملکرد قابل قبولی از خود نشان داده است. سیستم خنک‌کننده مناسب و طراحی بهینه بلوک موتور، باعث شده تا در شرایط ترافیک شهری نیز داغ نکردن موتور به‌خوبی مدیریت شود.
۴. نقاط ضعف و چالش‌های موتور TU5
- حساسیت به کیفیت سوخت: به دلیل طراحی انژکتوری الکترونیکی، استفاده از سوخت بی‌کیفیت (اکتان پایین یا حاوی ناخالصی) می‌تواند منجر به مشکلاتی نظیر کوبش (Detonation) و کاهش عمر قطعات داخلی موتور شود.
- استپر موتور و سنسورهای حساس: خرابی استپر موتور یا سنسورهای مربوط به دریچه گاز، ممکن است منجر به نوسانات دور موتور یا خاموش شدن ناگهانی در دور آرام شود.
- زنجیر یا تسمه تایم: در برخی مدل‌ها، مراقبت نکردن از تسمه تایم یا زنجیر تایم می‌تواند به خرابی‌های جدی موتور منجر شود. توصیه می‌شود زمان‌بندی تعویض یا تنظیم آن را به موقع انجام دهید.
- نگهداری نامناسب: عدم انجام سرویس‌های دورهای و استفاده از روغن‌های نامناسب، عمر موتور را کوتاه کرده و می‌تواند منجر به مشکلاتی مثل روغن‌سوزی شود.
۵. نکات مهم در نگهداری موتور TU5
- تعویض به‌موقع روغن موتور
انتخاب روغن مناسب با گرانروی توصیه‌شده توسط سازنده و تعویض در فواصل منظم، تأثیر مستقیم بر عمر موتور دارد. - بازدید منظم تسمه تایم یا زنجیر تایم
در بازه‌های تعیین‌شده از سوی سازنده، تسمه تایم یا زنجیر تایم را بررسی و در صورت وجود علائم فرسودگی یا صداهای غیرعادی، اقدام به تعویض کنید. - بررسی سنسورها و سیستم انژکتور
خرابی سنسورهای مربوط به هوای ورودی (مانند MAP یا سنسور دریچه گاز) می‌تواند راندمان موتور را کاهش داده و مصرف سوخت را بالا ببرد. - تعویض فیلترها
فیلتر هوا، فیلتر روغن و فیلتر سوخت باید مطابق زمان‌بندی توصیه‌شده تعویض شوند تا از ورود ذرات آلوده به محفظه احتراق جلوگیری شود. - استفاده از سوخت باکیفیت
بنزین با اکتان مناسب و بدون ناخالصی، عملکرد موتور TU5 را بهینه می‌کند و از ایجاد رسوبات مضر داخل سیلندر جلوگیری می‌نماید.
موتور TU5 به دلیل توان خروجی مناسب، مصرف سوخت اقتصادی و هزینه نگهداری مقرون‌به‌صرفه، به یکی از محبوب‌ترین موتورهای بازار خودروی ایران تبدیل شده است. وجود تعمیرکاران متخصص و قطعات یدکی فراوان نیز از جمله عوامل مهم در استقبال رانندگان از این موتور به شمار می‌رود. با رعایت نکات نگهداری مانند تعویض منظم روغن، بازرسی دورهای تسمه تایم یا زنجیر تایم و استفاده از سوخت باکیفیت، می‌توانید از حداکثر راندمان و طول عمر موتور TU5 خود بهره‌مند شوید.
انتخاب خودروهایی که به موتور TU5 مجهز هستند، گزینه‌ای عالی برای افرادی است که به دنبال خودرویی اقتصادی و کم‌هزینه در نگهداری می‌گردند. در نهایت، با توجه به عملکرد و سازگاری مطلوب این موتور در شرایط اقلیمی مختلف ایران، می‌توان گفت که TU5 همچنان در بین گزینه‌های محبوب بازار خودروی کشور قرار دارد.
