شاتون زدن یکی از مشکلات جدی در موتور خودرو است که به معنای آسیب دیدن شاتون، قطعه‌ای کلیدی در موتور، و متعاقباً خرابی کامل موتور می‌باشد. شاتون زدن می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله مشکلات فنی، نحوه نگهداری نادرست، و یا طراحی ضعیف برخی از خودروها. در این مقاله، به بررسی کدام ماشین‌ها بیشتر شاتون می‌زنند و دلایل اصلی وقوع این مشکل در خودروهای مختلف می‌پردازیم.
شاتون چیست و شاتون زدن یعنی چه؟
شاتون قطعه‌ای در موتور است که پیستون‌ها را به میل‌لنگ متصل می‌کند و در فرآیند تبدیل حرکت خطی پیستون‌ها به حرکت چرخشی میل‌لنگ نقش کلیدی دارد. شاتون زدن زمانی رخ می‌دهد که این قطعه به دلیل فشار زیاد، روانکاری نامناسب یا مشکلات مکانیکی دیگر دچار آسیب شود و از کار بیفتد. اگر شاتون آسیب ببیند یا بشکند، ممکن است موتور به شدت آسیب ببیند و در برخی موارد نیاز به تعویض کامل موتور داشته باشد.
عواملی که باعث شاتون زدن می‌شوند
- روانکاری نامناسب: یکی از مهم‌ترین دلایل شاتون زدن، عدم روانکاری مناسب موتور است. اگر روغن موتور به مقدار کافی به قطعات متحرک موتور نرسد، اصطکاک بین قطعات افزایش یافته و ممکن است شاتون دچار آسیب شود.
- استفاده از روغن نامناسب یا قدیمی: استفاده از روغن موتور بی‌کیفیت یا تعویض نکردن به موقع روغن نیز می‌تواند منجر به خرابی شاتون شود. روغن موتور قدیمی ممکن است توانایی لازم برای روانکاری مناسب را از دست بدهد.
- رانندگی در دور موتور بالا: رانندگی مداوم در دور موتور بالا (به خصوص در خودروهای با موتور ضعیف‌تر) باعث افزایش فشار روی شاتون و سایر قطعات موتور می‌شود و می‌تواند منجر به شاتون زدن شود.
- کیفیت ساخت خودرو: برخی از خودروها به دلیل طراحی نامناسب یا استفاده از قطعات بی‌کیفیت، بیشتر از دیگر خودروها دچار مشکل شاتون زدن می‌شوند.
کدام خودروها بیشتر شاتون می‌زنند؟
در برخی مدل‌های خودرو، شاتون زدن نسبت به سایر خودروها شایع‌تر است. این امر معمولاً به دلیل طراحی موتور، کیفیت قطعات یا نحوه استفاده از خودروها مرتبط است. در ادامه به بررسی برخی از این خودروها می‌پردازیم:
1. پژو 405 و پژو پارس
پژو 405 و پژو پارس از جمله خودروهایی هستند که مشکل شاتون زدن در آن‌ها بیشتر گزارش شده است. این خودروها با موتور TU5 تولید می‌شوند که اگرچه موتوری قدرتمند و پرطرفدار است، اما در صورتی که به طور منظم سرویس نشود یا رانندگی مداوم با دور موتور بالا انجام شود، ممکن است به شاتون زدن دچار شوند. روغن‌ریزی‌های مکرر و استفاده نادرست از روغن موتور از دیگر عواملی هستند که به این مشکل در این خودروها دامن می‌زنند.
2. پراید
خودروی پراید نیز به دلیل طراحی ساده موتور و استفاده زیاد در رانندگی‌های روزمره، مستعد شاتون زدن است. موتورهای پراید در دور موتور بالا فشار زیادی را تحمل می‌کنند و در صورتی که روغن موتور به موقع تعویض نشود یا کیفیت روغن مناسب نباشد، شاتون ممکن است دچار آسیب شود. مصرف بالای روغن و رانندگی در شرایط نامناسب از عواملی هستند که باعث می‌شوند پراید بیشتر در معرض شاتون زدن قرار بگیرد.
3. سمند
سمند، به خصوص مدل‌هایی که با موتور EF7 عرضه می‌شوند، در صورتی که به درستی نگهداری نشود یا راننده آن در دور موتور بالا رانندگی کند، ممکن است دچار مشکل شاتون زدن شود. این مشکل بیشتر در مدل‌های گازسوز سمند مشاهده شده است که به دلیل فشار بالاتر گاز نسبت به بنزین، ممکن است شاتون و سایر قطعات موتور تحت فشار بیشتری قرار بگیرند.
4. پژو 206 تیپ 5
خودروی پژو 206 تیپ 5 نیز با موتور TU5 تولید می‌شود که در صورت عدم نگهداری مناسب و استفاده مداوم از دور موتور بالا، ممکن است به مشکل شاتون زدن دچار شود. این موتور نسبت به خودروهای سنگین‌تر مثل پژو 405 و پارس فشار کمتری را تحمل می‌کند، اما همچنان باید به سرویس‌های دوره‌ای آن توجه ویژه‌ای داشت.
5. رنو تندر 90 (لوگان)
تندر 90 به دلیل طراحی خاص موتور و کیفیت بالای قطعاتش کمتر دچار مشکل شاتون زدن می‌شود، اما در صورت عدم تعویض به موقع روغن و استفاده از روغن نامناسب، ممکن است این مشکل در برخی از مدل‌های این خودرو نیز مشاهده شود. این مشکل معمولاً در شرایط نگهداری نامناسب رخ می‌دهد.
چگونه از شاتون زدن خودرو جلوگیری کنیم؟
- تعویض به موقع روغن موتور: یکی از مهم‌ترین اقداماتی که می‌توانید برای جلوگیری از شاتون زدن انجام دهید، تعویض به موقع روغن موتور است. استفاده از روغن مناسب با کیفیت و تعویض به موقع آن می‌تواند عمر شاتون و سایر قطعات موتور را افزایش دهد.
- استفاده از قطعات اصلی: در صورتی که نیاز به تعمیرات موتور دارید، از قطعات اصلی و با کیفیت استفاده کنید. استفاده از قطعات غیراصلی و بی‌کیفیت می‌تواند به شاتون زدن و دیگر مشکلات جدی در موتور منجر شود.
- اجتناب از رانندگی در دور موتور بالا: رانندگی مداوم در دور موتور بالا فشار زیادی به شاتون وارد می‌کند. سعی کنید رانندگی آرام و بهینه داشته باشید و از فشار آوردن زیاد به موتور خودداری کنید.
- سرویس‌های دوره‌ای منظم: خودروهای خود را به طور منظم سرویس کنید و از سلامت سیستم‌های مختلف موتور اطمینان حاصل کنید. بازرسی دوره‌ای موتور و سیستم روغن‌کاری می‌تواند از بروز مشکلات بزرگ‌تر مانند شاتون زدن جلوگیری کند.
شاتون زدن یکی از مشکلات جدی در موتور خودرو است که می‌تواند به خرابی کامل موتور منجر شود. برخی خودروها مانند پژو 405، پژو پارس، پراید و سمند به دلیل طراحی موتور و نحوه استفاده، بیشتر در معرض این مشکل قرار دارند. با نگهداری مناسب، تعویض به موقع روغن موتور و اجتناب از رانندگی با دور موتور بالا می‌توانید از این مشکل جلوگیری کنید و عمر موتور خودروی خود را افزایش دهید.
یک پاسخ
ممنون بسیار عالی و مفید بود